Chú Ba Dũng

Lần đầu tiên tại HĐND thành phố Hà Nội, một đại biểu đã vạch mặt chỉ tên tham nhũng trong bộ máy công quyền của thành phố với chức danh, địa chỉ, giá cả rất cụ thể. Thông tin của đại biểu này như tiếng sét nổ giữa trời quang khiến nhiều đại biểu dân cử có mặt trên nghị trường giật mình, choáng váng và buồn lòng.

Luận bàn về chống tham nhũng là đề tài nóng nhất hiện nay, nhưng cuối cùng thường là tắc tị vì mắc ở khâu truy tìm địa chỉ và danh tính kẻ tham nhũng.

Mẻ lưới lớn đã quăng nhưng đôi khi chỉ là tép riu. Thi thoảng có vớ được dăm con cá sộp nhỏ do “quần ngư tranh thực” khiến ngư ông đắc lợi. Rất nhiều vụ tham nhũng chỉ hoàn tất khi nhân dân tố cáo, báo đăng, cơ quan điều tra vào cuộc, bản luận tội được hoàn thành và phiên tòa được tiến hành công khai. Kẻ phạm tội bị tuyên án sơ thẩm và hầu như sau đó sẽ là phiên phúc thẩm và bị cáo được giảm mức án và tài sản bị tham nhũng không sao thu hồi trọn vẹn.

Trong các hội nghị, hội thảo, tọa đàm, đối thoại bàn về đề tài nóng này, rất chi là nhiều ý kiến “từ trên trời rơi xuống” vì lửng lơ con cá vàng, toàn “cần”, “nên”, “phải”, “hãy” mà không có thông tin về địa chỉ cụ thể, cá nhân cụ thể, nhóm lợi ích cụ thể. Câu cửa miệng là “nghe nói”, “có thông tin”… về tham nhũng.

Chợt nhớ việc cảnh sát giao thông nhận mãi lộ vài chục ngàn, dăm ba trăm ngàn đã bị xếp hạng tham nhũng hàng đầu khiến người chỉ huy lực lượng cảnh sát giao thông đã lên tiếng không đồng thuận. Mà kể ra cũng phải. Tham nhũng vặt kiểu này khó tích tiểu thanh đại, chia năm xẻ bẩy, nhằm nhò gì với việc ăn cả gói to!

Vì vậy có thể là lần đầu tiên tại HĐND thành phố Hà Nội, một đại biểu đã vạch mặt chỉ tên tham nhũng trong bộ máy công quyền của thành phố với chức danh, địa chỉ, giá cả rất cụ thể. Thông tin của đại biểu này như tiếng sét nổ giữa trời quang khiến nhiều đại biểu dân cử có mặt trên nghị trường giật mình, choáng váng và buồn lòng.

Vâng, đó chính là phát biểu của đại biểu HĐND TP Hà Nội, ông Trần Trọng Dực, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy - Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy. Ông Dực khẳng định chắc nịch: “Chạy làm công chức thủ đô không dưới 100 triệu đồng” tại phiên thảo luận sáng ngày 7/12 của HĐND TP về biên chế hành chính sự nghiệp TP 2013.

Ông Trần Trọng Dực khẳng định: “Việc thi tuyển công chức của TP Hà Nội hiện nay không ổn một chút nào. Việc phân cấp cho quận, huyện tổ chức thi tuyển công chức khối quận, huyện là đúng rồi. Nhưng việc quản lý thi tuyển công chức ở quận, huyện ra sao cũng là một vấn đề. Thời gian vừa qua một số quận, huyện tổ chức thi công chức rất tốt, nhưng cũng có một số đơn vị thi công chức là việc “chạy” để được thi, “chạy” để được “đỗ”.

Cụ thể hơn, ông Dực cung cấp chứng lý: Thi công chức có nhiều bài thi của thí sinh không sai một dấu chấm, dấu phẩy so với đáp án, điểm đạt tối đa 100%? Đằng sau có vấn đề gì không? Chất lượng việc thi tuyển có đảm bảo không, trách nhiệm trong quản lý thi như thế nào?”.

Ông Dực cho biết thêm bản thân ông cũng là một thành viên trong việc tuyển chọn công chức của khối Đảng và đoàn thể... Việc thi tuyển làm nghiêm túc từ khâu ra đề, quản lý đề, giám sát và chấm thi nhưng cũng phát hiện hai giáo viên đánh dấu bài thi của thí sinh để chấm bài. Hai trường hợp này đều đã bị xử lý.

Ông nói tiếp: “Thưa các đồng chí, bây giờ người ta nói dưới 100 triệu đồng không có chuyện đỗ đâu. Còn “chạy” vào đâu? Đó là chỗ trưởng phòng nội vụ các quận huyện. Tôi xin mách với các đồng chí lãnh đạo quận huyện là, trưởng phòng nội vụ các quận huyện đang là đầu mối thu hút việc tiếp nhận hồ sơ, nhận tiền “chạy” của các thí sinh để đỗ công chức và không dưới 100 triệu đồng. Nói đến điều này là rất đau lòng cho TP chúng ta, nhưng đây là thực trạng đang tồn tại”.

Thì ra ý kiến của đại biểu này đã góp phần lý giải vì sao các thủ khoa không thiết tha gì với lời cầu hiền của thành phố. Sau 9 năm, Đảng bộ, chính quyền thành phố Hà Nội tổ chức tuyên dương 973 thủ khoa xuất sắc, ban hành chính sách rải thảm đỏ thu hút nhân tài nhưng chỉ có chưa đầy 11% thủ khoa “đầu quân” cho các đơn vị thuộc thành phố. Có thể vì hết chỗ chăng khi mà những người có ít nhất 100 triệu đồng đã xí hết phần rồi?

Đại biểu Trần Trọng Dực cho rằng, thực trạng này phải được bàn sâu, bàn kỹ. Chủ trương luôn khẳng định cần giảm biên chế, tinh giản bộ máy, nhưng thực tế thì các bộ máy không được tinh gọn, biên chế cứ năm sau cao hơn năm trước.

Công dân đành chờ xem Bí thư, Chủ tịch HĐND, UBND và Ủy ban Kiểm tra các quận ủy, huyện ủy ở Hà Nội sẽ vào cuộc xử lý các ứng viên 100 triệu này ra sao. Khó đấy! Vì trong phiên họp này, các quan chức khối nội chính, sở Nội vụ và Bí thư - Chủ tịch HĐND, UBND các quận huyện im như thóc, không hề có bất cứ phản ứng gì. Hay là ở chỗ họ không có trưởng phòng nội vụ và ở đây chưa ngấm Nghị quyết 4?

Ngay những tên tội phạm mà đến người dân cũng có thể bắt được, mà cơ quan công quyền còn bất lực, thì mong chờ gì ở cuộc chiến chống tham nhũng, diệt “bầy sâu”?

Một sự trùng hợp không hiểu ngẫu nhiên hay có lý, khi tại kỳ họp HĐND nhiều địa phương đang diễn ra, vấn nạn tội phạm gia tăng, trộm cướp hoành hành được đem ra mổ xẻ. Có hai nơi khiến người ta chú ý nhất là TP.HCM và Đà Nẵng. 

Tại Đà Nẵng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh bày tỏ, khi đọc báo thấy cảnh một cô gái trẻ ở TP.HCM bị bọn cướp chặt tay ăn cướp xe máy ngay giữa ban ngày, ông ngồi bần thần cả buổi, tức không chịu được. "Tội cỡ đó chưa đến mức tử hình nhưng cái gan của tôi là quất cái án chung thân, kiếm hòn đảo cho ra vĩnh viễn ngoài đó, đừng lưu luyến gì hết. 

Tôi mà có quyền để làm thì tôi đảm bảo những loại đó đừng hòng lởn vởn ở xã hội này. Cách ly khỏi xã hội, vẫn cho sống, vẫn cho đá bóng... nhưng đi chỗ khác chứ đừng ở chung, đi chỗ khác cho xã hội bình yên, trật tự. Quá đáng như thế mà xử mấy năm tù, rồi ân xá, đặc xá... để rồi lại quay ra gây hại cho xã hội!", ông Thanh gay gắt.

Còn tại TP.HCM, trả lời chất vấn của các đại biểu về nạn cướp giật táo tợn, gây hoang mang, bức xúc cho người dân, Thiếu tướng Phan Anh Minh, Phó giám đốc công an thành phố “không dám hứa hẹn” gì. Đồng thời, cho biết sẽ trình UBND thành phố quy chế vận động Quỹ phòng, chống tội phạm.

Trên cơ sở đó, bất kể người nào bắt được cướp sẽ thưởng ngay 5 triệu đồng. Ông Minh còn tiết lộ một thông tin mà bất cứ người dân lương thiện nào cũng phải sởn da gà: “Và cũng nói thêm một thông tin mà không biết để buồn hay để cười, cách đây mấy năm vẫn thường xuyên có đặc xá với một lý do ít được công khai là các trại giam quá tải, chứ không phải vì họ cải tạo tốt. Hậu quả mà chúng ta gánh rất là lớn”.

Nghe những lời phát biểu và thông tin mà các ông Nguyễn Bá Thanh và Phan Anh Minh đưa ra, người ta có cảm giác các cơ quan công quyền đang bất lực trước hiện tượng tội phạm gia tăng, bất lực trước cái ác vẫn còn nhởn nhơ gây bất an xã hội. 

Ông Thanh đường đường là Ủy viên Trung ương Đảng, đứng đầu một thành phố lớn mà còn không tin vào hệ thống luật pháp, đòi cho những tên tội phạm “ra đảo” thì thử hỏi những người dân bình thường nghĩ gì? 

Còn ông Minh, người đã lên đến hàm tướng, lãnh đạo một lực lượng đông đảo được trang bị đầy đủ súng ống, lại “không dám hứa hẹn gì” mà chỉ biết treo thưởng 5 triệu đồng cho người dân bắt cướp.

Không lẽ nhân dân bỏ tiền đóng thuế nuôi công an, cảnh sát, giờ lại phải làm thay cái việc mà lẽ ra công an, cảnh sát phải làm? Chưa nói, người dân không có súng, có dao, mà chỉ có tay không. 

Thông tin tội phạm được đặc xá do nhà tù quá tải chứ không phải do cải tạo tốt mà ông Minh tiết lộ cũng khiến dư luận hết sức nghi ngại, lo lắng. Phải chăng vì thế nên tội phạm mới ngày càng lộng hành, hành xử bất chấp pháp luật? 

Ngay những tên tội phạm mà đến người dân cũng có thể bắt được, mà cơ quan công quyền còn bất lực, thì mong chờ gì ở cuộc chiến chống tham nhũng, diệt “bầy sâu”? 

Bởi ở trận tuyến chống tham nhũng, những tên tội phạm đều có chức vụ quyền hạn, có tiền, có quan hệ, có ô dù, có đầy đủ các thủ đoạn tinh vi, nham hiểm. Đứng trước những tên cướp vặt còn bất lực, thì làm sao bắt nổi những siêu tội phạm “cổ cồn trắng”?